Sudden death là gì? Những cảnh báo từ cơ thể
Bài viết này, Co.op Online dựa trên những kiến thức chuyên môn từ BS. Trần Văn Phúc và các tổ chức y tế uy tín, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đột quỵ ở người trẻ, khái niệm “Sudden Death” và cách phòng ngừa hiệu quả.
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đột tử (Sudden Death) là cái chết không do bạo lực, xảy ra trong vòng 24 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Đây không phải là một sự kiện ngẫu nhiên mà là kết quả của một quá trình tích tụ các yếu tố nguy cơ, như BS. Trần Văn Phúc đã chỉ ra.
Nguy cơ từ Cảm xúc và Mệt mỏi: Các nghiên cứu phân tích dịch tễ học cho thấy, kích động về mặt cảm xúc chiếm khoảng 26% và mệt mỏi chiếm 25% trong số các nguyên nhân dẫn đến tử vong đột ngột.
- Cảm xúc bị kích thích gây ra sự tăng vọt adrenaline, làm tăng nhịp tim và huyết áp. Một nghiên cứu trên Tạp chí Tim mạch Châu Âu cho thấy nguy cơ đột quỵ tăng gấp ba lần trong vòng hai giờ sau khi nổi giận.
- Mệt mỏi do thiếu ngủ là “kẻ hủy diệt” thầm lặng. Theo các nghiên cứu có kiểm soát, những người ngủ dưới 5 tiếng mỗi đêm có nguy cơ nhồi máu cơ tim cao gấp 2,3 lần.
“Karoshi” – làm việc quá sức dẫn đến đột quỵ thảm kịch đang rình rập
“Karoshi” là một thuật ngữ y tế xã hội ở Nhật Bản dùng để chỉ cái chết do làm việc quá sức. Đây không còn là vấn đề riêng của Nhật Bản mà đã lan rộng ra khắp thế giới, trong đó có Việt Nam.
- Thống kê đáng báo động: Một nghiên cứu của WHO và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) chỉ ra rằng, từ năm 2000 đến 2016, trung bình mỗi năm thế giới có hơn 745.000 người chết đột ngột vì làm việc hơn 55 giờ một tuần. Con số này đang tiếp tục tăng lên.
- Ví dụ thực tế: Vào lúc 4h30 sáng ngày 24/3/2024, một bác sĩ nhãn khoa ở Hàn Quốc đã đột ngột qua đời vì làm việc quá sức. Trước đó, ông thường xuyên bày tỏ sự mệt mỏi và áp lực do phải thực hiện quá nhiều ca trực đêm và phẫu thuật.
Những dấu hiệu cảnh báo sớm đột quỵ lắng nghe cơ thể
Trước khi đột quỵ xảy ra, cơ thể thường gửi đi những tín hiệu cảnh báo nhưng lại hay bị bỏ qua. Hãy lắng nghe cơ thể mình:
- Đau đầu không rõ nguyên nhân, kéo dài: Cơn đau đầu đột ngột, dữ dội hoặc đau âm ỉ.
- Thường xuyên chóng mặt, ù tai, mất thăng bằng: Cảm giác quay cuồng, đi loạng choạng.
- Tê bì chân tay hoặc một phần cơ thể: Cảm giác kiến bò, tê, yếu ở một bên tay hoặc chân.
- Rối loạn thị giác tạm thời: Nhìn mờ, nhìn đôi hoặc đột nhiên mất thị lực ở một mắt trong vài phút rồi trở lại bình thường.
Khi nhận thấy các dấu hiệu trên, đừng chủ quan mà hãy nhớ nguyên tắc F.A.S.T để hành động kịp thời khi đột quỵ xảy ra:
- F (Face drooping): Mặt bị méo, nụ cười không cân xứng.
- A (Arm weakness): Không thể nâng một hoặc cả hai tay lên cao.
- S (Speech difficulty): Nói ngọng, khó nói, hoặc không thể nói thành câu.
- T (Time to call 115): Thời gian là vàng. Gọi ngay cấp cứu 115.
Phòng ngừa đột quỵ: sống khỏe, sống chất lượng cùng co.op online
Đột quỵ không chừa một ai. Hãy bắt đầu xây dựng một lối sống lành mạnh ngay từ hôm nay để bảo vệ bản thân. Với Co.op Online, việc chuẩn bị bữa ăn dinh dưỡng trở nên dễ dàng và đáng tin cậy hơn bao giờ hết:
Chế độ sống khoa học để phòng ngừa đột quỵ
- Ngủ đủ giấc: Ngủ ngon mỗi đêm là “thuốc bổ tự nhiên” giúp cơ thể phục hồi. Hãy ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm và tránh thức khuya.
- Quản lý stress: Dành thời gian thư giãn, thiền định hoặc tập yoga.
- Chế độ ăn uống lành mạnh:
- Rau củ quả tươi sạch: Co.op Online cung cấp đa dạng rau củ, trái cây tươi ngon, đảm bảo chất lượng, giúp bạn dễ dàng bổ sung vitamin và chất xơ.
- Thực phẩm giàu Omega-3: Các loại cá như cá hồi, cá trích, cá mòi và các loại hạt như óc chó, hạnh nhân đều có sẵn, giúp bảo vệ tim mạch và não bộ.
- Kiểm soát đường và muối: Bạn có thể tìm thấy các sản phẩm ít đường, ít muối hoặc các loại gia vị tự nhiên, giúp kiểm soát huyết áp và đường huyết hiệu quả.
Tham khảo một số loại trái cây giúp thông mạch tự nhiên ngăn ngừa đột quỵ
Tập các động tác mỗi ngày để phòng ngừa đột quỵ
- Nắm chặt lòng bàn tay: Nắm chặt và mở lòng bàn tay liên tục 400 – 800 lần mỗi lượt, thực hiện 3 lần sáng, trưa, tối. Động tác này giúp ép và thả lỏng các mạch máu, từ đó giúp máu lưu thông tốt hơn.
- Nhún vai: Nhún vai lên xuống trong khoảng 4-8 phút mỗi sáng và tối để thư giãn cơ bắp, giúp máu huyết lưu thông dễ dàng.
- Lắc đầu: Di chuyển đầu qua lại, trước sau để luyện tập cho mạch máu bền bỉ, có lợi cho việc phòng ngừa đột quỵ.
- Mát-xa cổ: Dùng lòng bàn tay xoa nhẹ nhàng hai bên cổ. Động tác này giúp thư giãn cơ cổ, giảm sự tích tụ cholesterol và cải thiện tuần hoàn máu lên não.
- Hãy biến những lời khuyên này thành hành động cụ thể. Đừng để những nỗ lực và sự hy sinh của bạn trở thành một “kế hoạch” cho một kết cục đau lòng.
Xem thêm các bài viết liên quan
Mối quan hệ giữa thực phẩm và sức khỏe tinh thần: Ăn gì để vui vẻ hơn?
Ăn gì để tăng sức đề kháng? 9 nhóm thực phẩm không thể thiếu
