Việc chuẩn bị một Mâm cúng lễ Vu Lan tươm tất không chỉ là cách thể hiện tấm lòng mà còn là sợi dây kết nối tâm linh giữa các thế hệ. Tuy nhiên, nhiều gia đình vẫn còn băn khoăn về việc mâm cúng lễ Vu Lan gồm những gì cho đúng và đủ lễ. Bài viết này sẽ là một cẩm nang chi tiết, giúp bạn chuẩn bị một mùa báo hiếu thật trọn vẹn và ý nghĩa.
Nguồn gốc và ý nghĩa lễ Vu Lan
Lễ Vu Lan, hay Vu Lan Bồn, có nguồn gốc từ “Ullambana” trong tiếng Phạn, mang ý nghĩa là “sự giải thoát” khỏi những khổ đau. Nguồn gốc của ngày lễ gắn liền với điển tích cảm động về lòng hiếu thảo của Tôn giả Mục Kiền Liên, một trong những đại đệ tử của Đức Phật.
Sau khi chứng đắc, Ngài dùng thiên nhãn tìm mẹ là bà Thanh Đề và đau xót khi thấy bà bị đọa đày trong kiếp ngạ quỷ (quỷ đói) do những nghiệp xấu đã gây ra khi còn sống. Dù dùng thần thông dâng cơm cho mẹ, bát cơm cũng hóa thành than lửa. Bất lực trước nghiệp lực của mẹ, Ngài cầu cứu Đức Phật. Đức Phật dạy rằng, phải nhờ vào hợp lực của chư tăng khắp mười phương trong ngày Tự tứ (Rằm tháng Bảy) mới có thể cứu được bà. Vâng lời Phật, Mục Kiền Liên đã sắm sửa lễ vật cúng dường và nhờ sức chú nguyện của Tăng đoàn mà cứu được mẹ thoát khỏi kiếp ngạ quỷ. Từ đó, Đức Phật cũng dạy rằng chúng sinh ai muốn báo hiếu cha mẹ thì hãy làm theo cách này, và ngày lễ Vu Lan Báo Hiếu ra đời.
Câu chuyện này đã hòa quyện với truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt, biến Vu Lan thành ngày lễ báo hiếu chung của toàn dân. Một biểu tượng hiện đại gắn liền với ngày lễ là nghi thức “Bông hồng cài áo”, do Thiền sư Thích Nhất Hạnh khởi xướng năm 1962. Ai còn cha mẹ sẽ cài một đóa hồng đỏ thắm, ai đã mất đi đấng sinh thành sẽ cài một đóa hồng trắng, như một lời nhắc nhở về tình yêu thương và lòng biết ơn.
Hướng dẫn chi tiết ba mâm cúng lễ Vu Lan quan trọng
Vào ngày Rằm tháng Bảy, các gia đình thường chuẩn bị ba lễ cúng riêng biệt: cúng Phật, cúng gia tiên và cúng chúng sinh (cô hồn). Điều quan trọng nhất cần nhớ là giá trị của lễ cúng không nằm ở sự xa hoa mà cốt ở tấm lòng thành kính.
Mâm cúng phật – dâng lên sự thanh tịnh
Mâm cúng dâng lên chư Phật phải thể hiện sự thanh tịnh, do đó luôn luôn là cỗ chay hoặc mâm ngũ quả.
- Các món chay gợi ý: Xôi (gấc, đỗ xanh, hạt sen), giò chả chay, nem chay, canh nấm hạt sen, các món rau củ xào hoặc kho.
- Hoa và quả: Nên chọn hoa có hương thơm thanh khiết như hoa sen, hoa huệ, hoa cúc vàng. Mâm ngũ quả tươi ngon, bày biện đẹp mắt.
- Nghi thức: Gia chủ nên thành tâm đọc một khóa Kinh Vu Lan để hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa ngày lễ và hồi hướng công đức cho tổ tiên.
Mâm cúng gia tiên & thần linh – thể hiện lòng biết ơn
Mâm cúng gia tiên và các vị thần linh (Thổ Công, Táo Quân) có thể là mâm mặn hoặc chay, tùy thuộc vào phong tục của từng gia đình. Nhiều người thường cúng những món ăn mà khi xưa ông bà, tổ tiên yêu thích để thể hiện sự tưởng nhớ gần gũi.
- Gợi ý mâm cỗ mặn: Gà trống luộc, xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh, nem rán, giò lụa, canh măng hoặc canh bóng thập cẩm.
- Các lễ vật khác: Trầu cau, rượu, trà, nước sạch, mâm ngũ quả, hoa tươi và vàng mã (tiền âm phủ, quần áo giấy…).
Mâm cúng chúng sinh lễ Vu Lan (xá tội vong nhân) – lan tỏa lòng từ bi
Đây là lễ cúng mang ý nghĩa bố thí cho những vong hồn bơ vơ, không có người thờ cúng.
- Cháo loãng (12 bát nhỏ): Lễ vật quan trọng nhất, vì quan niệm dân gian cho rằng các vong hồn bị đọa đày có thực quản nhỏ hẹp, chỉ có thể ăn được cháo loãng.
- Muối và Gạo (1 đĩa): Sau khi cúng xong, gạo muối sẽ được vãi ra bốn phương tám hướng với ý nghĩa ban phát cho các vong hồn và bảo vệ sự bình an cho gia chủ.
- Các lễ vật khác: Nước lã, bánh kẹo, bỏng ngô, khoai lang luộc, mía chặt khúc, hoa quả, tiền vàng và quần áo chúng sinh.
Cách thức hành lễ đúng chuẩn
- Thời gian và Không gian:
- Cúng Phật và Gia tiên: Nên thực hiện vào ban ngày (tốt nhất là từ 10h sáng – 12h trưa) và cúng bên trong nhà.
- Cúng Chúng sinh: Phải thực hiện vào buổi chiều tối và đặt mâm cúng ở ngoài trời (sân, vỉa hè), tuyệt đối không cúng trong nhà.
- Văn khấn và Hóa vàng:
- Gia chủ đọc văn khấn phù hợp với từng lễ cúng để bày tỏ lòng thành.
- Sau khi nhang tàn khoảng 2/3, gia chủ xin phép hạ lễ và hóa vàng mã ở nơi an toàn, thoáng đãng.
Ngoài việc cúng lễ, mùa Vu Lan còn là dịp để mỗi người thực hành lòng hiếu thảo và từ bi qua những việc làm ý nghĩa như thăm viếng mộ phần tổ tiên, làm từ thiện, ăn chay, phóng sinh và giữ cho tâm ý hòa ái, thiện lành.
Mua sắm tiện lợi chuẩn bị nhanh Mâm cúng lễ Vu Lan, trọn vẹn lễ nghi cùng Co.op Online
Cuộc sống hiện đại bận rộn khiến nhiều gia đình không có đủ thời gian để tự tay chuẩn bị tất cả lễ vật. Hiểu được điều đó, Co.op Online mang đến giải pháp mua sắm toàn diện, giúp bạn chuẩn bị một mùa Vu Lan tươm tất mà vẫn tiết kiệm thời gian.
Checklist mua sắm mùa vu lan
Bạn có thể dễ dàng tìm thấy các lễ vật cần thiết trên Co.op Online:
- Lễ Vật Cúng Phật (Đồ Chay): Gạo nếp, đỗ xanh, hạt sen, các sản phẩm chay chế biến sẵn (giò, chả), rau củ quả tươi, mâm ngũ quả.
- Lễ Vật Cúng Gia Tiên: Gà ta làm sẵn, nguyên liệu làm nem, giò, gạo nếp, rượu, trà, trầu cau, hoa tươi.
- Lễ Vật Cúng Chúng Sinh: Gạo, muối, đường, bánh kẹo, trái cây, nhang, đèn cầy, vàng mã chúng sinh.
Co.op Online – trợ thủ đắc lực cho mùa báo hiếu
- Sản phẩm đa dạng: Cung cấp đầy đủ mọi mặt hàng từ thực phẩm tươi sống, hàng tiêu dùng, thực phẩm chay, trái cây, cho đến nhang đèn, vàng mã.
- Chất lượng đảm bảo: Sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, nhiều mặt hàng đạt chuẩn an toàn như VietGAP, GlobalGAP, đảm bảo cho một mâm cúng thanh sạch.
- Tiện lợi tối đa: Dễ dàng đặt hàng qua website hoặc ứng dụng di động, giao hàng tận nhà giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức.
Để mua sắm, bạn chỉ cần truy cập website cooponline.vn hoặc tải ứng dụng, chọn sản phẩm, áp dụng mã khuyến mãi (nếu có) và hoàn tất đơn hàng. Đừng quên tích lũy điểm với chương trình khách hàng thân thiết để nhận thêm nhiều quyền lợi.
Lời Kết
Lễ Vu Lan là một khoảng lặng quý giá để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến những người đã cho ta sự sống và hình hài. Việc chuẩn bị một mâm cúng chu đáo chính là cách thể hiện tấm lòng thành kính ấy. Trong nhịp sống hối hả, hãy để
Co.op Online trở thành người bạn đồng hành tin cậy, giúp bạn có thêm thời gian quý báu dành cho gia đình trong mùa Vu Lan ấm áp và trọn vẹn ý nghĩa.
