Tết Nguyên đán không chỉ là ngày lễ quan trọng nhất trong văn hóa Việt Nam mà còn là biểu tượng của sự đoàn viên, sự bắt đầu và niềm hy vọng cho một năm mới. Vậy Tết Nguyên Đán là gì?Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về ngày Tết cổ truyền này, từ nguồn gốc, ý nghĩa cho đến cách chuẩn bị đón Tết đúng phong tục.

Tết Nguyên đán là gì?

Tết Nguyên đán, tết cổ truyền là gì? Đây là lễ hội quan trọng nhất của người Việt Nam, được tổ chức vào đầu năm Âm lịch. Dịp lễ này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Tết Cả, Tết Âm lịch, Tết ta, hay Tết cổ truyền.

Theo cách giải nghĩa từ Hán – Việt, “Tết” xuất phát từ chữ “tiết”, “nguyên” có nghĩa là sự khởi đầu, và “đán” chỉ buổi sáng sớm. Vì vậy, tên gọi chính xác theo âm Hán – Việt của dịp lễ này là Tết Nguyên đán.

Cách tính thời gian Tết Nguyên đán như thế nào?

Thời gian diễn ra Tết Nguyên Đán được tính theo lịch âm, bắt đầu từ ngày đầu tiên của năm âm lịch. Thông thường, Tết âm lịch sẽ muộn hơn lịch dương từ 1 đến 2 tháng, tùy thuộc vào năm có tháng nhuận hay không. Lễ Tết thường kéo dài khoảng 7-8 ngày, bao gồm những ngày cuối năm cũ và những ngày đầu năm mới.

Tết Nguyên Đán cũng là thời điểm người dân được nghỉ ngơi sau một năm làm việc vất vả, đặc biệt là sau mùa thu hoạch. Trong truyền thống, phần lớn người dân Việt Nam làm nông nghiệp, vì vậy dịp Tết mang lại niềm vui và sự phấn khởi sau những ngày lao động gian khó.

Nguồn gốc của Tết Nguyên đán 

Tết Nguyên Đán bắt nguồn từ nước nào? Nguồn gốc của Tết Nguyên đán vẫn còn là vấn đề gây nhiều tranh luận. Phần lớn ý kiến cho rằng Tết Nguyên đán bắt nguồn từ Trung Quốc và được du nhập vào Việt Nam trong thời kỳ 1000 năm Bắc thuộc. Tuy nhiên, theo truyền thuyết Việt Nam, đặc biệt là câu chuyện “Bánh Chưng Bánh Giày,” người Việt đã có phong tục đón Tết từ thời các vua Hùng, tức là trước khi chịu ảnh hưởng văn hóa từ phương Bắc.

Bên cạnh đó, Khổng Tử từng viết: “Ta không biết Tết là gì, chỉ nghe nói đó là một ngày lễ lớn của người Man, nơi họ nhảy múa, uống rượu và vui chơi trong những ngày đó.” Điều này cũng gợi ý rằng Tết Nguyên đán có thể xuất phát từ Việt Nam.

Mặc dù vẫn còn tranh cãi về nguồn gốc, Tết Nguyên đán tại mỗi quốc gia đều mang những nét văn hóa riêng biệt. Đây vẫn là dịp lễ quan trọng, gắn liền với đời sống tinh thần của người dân ở cả Việt Nam và Trung Quốc.

Ý nghĩa của ngày Tết Nguyên đán 

Có rất nhiều người vẫn chưa biết ý nghĩa của Tết Nguyên đán là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay bài viết dưới đây:

Thời điểm giao thoa của đất trời 

Đối với mọi người dân Việt Nam, Tết Cổ Truyền là thời khắc đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, giữa trời đất, thần linh và con người. Đây cũng là thời điểm khởi đầu chu kỳ vận hành của bốn mùa trong năm: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Đặc biệt, Tết mang ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế nông nghiệp truyền thống, khi đánh dấu sự kết thúc của một chu trình cũ và khởi đầu cho một năm mới đầy hy vọng.

Thể hiện lòng biết ơn và tưởng nhớ tổ tiên

Đây là dịp đặc biệt để con cháu sum họp, tụ họp bên nhau và thể hiện lòng biết ơn, kính trọng đối với tổ tiên bằng cách chuẩn bị những mâm cơm và mâm ngũ quả được bày biện một cách trang nghiêm trên bàn thờ.

Đón chào năm mới với hy vọng và may mắn

Năm mới được xem là thời điểm khởi đầu đầy hy vọng, do đó, mỗi dịp Tết đến, mọi người thường rủ nhau đi chùa để cầu xin phúc lành và may mắn cho năm sắp tới.

Theo truyền thống, Tết Nguyên đán không chỉ là dịp để tiễn biệt những điều xui xẻo của năm cũ mà còn là thời gian đón nhận những hy vọng tươi sáng cho năm mới. Chính vì vậy, Tết thường được chọn là thời điểm lý tưởng để bắt đầu công việc, khởi động các dự án mới, hoặc thử sức với những cơ hội khởi nghiệp, nhờ vào sự thay đổi vận khí của năm mới.

Tết là dịp gia đình đoàn tụ 

Trong suốt năm, không phải gia đình nào cũng có cơ hội được gặp gỡ và quây quần bên nhau. Vì vậy, Tết chính là khoảng thời gian đặc biệt để mọi người trở về nhà, sum họp bên mâm cơm gia đình, cùng nhau gói bánh chưng, chế biến các món ăn truyền thống, và chia sẻ những câu chuyện cuối năm đầy ấm áp và hạnh phúc.

Hướng dẫn cách chuẩn bị đón Tết 

Đón Tết là dịp quan trọng trong năm, thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và chào đón một năm mới với nhiều hy vọng và may mắn. Vậy những điều cần chuẩn bị trong dịp Tết Nguyên Đán là gì? Dưới đây là những bước cơ bản để chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán một cách trọn vẹn:

Mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên trong dịp Tết. Các loại quả thường dùng bao gồm chuối, cam, quýt, bưởi, và mãng cầu. Mỗi loại trái cây đều mang ý nghĩa riêng, biểu trưng cho may mắn, tài lộc, sức khỏe và thịnh vượng.

Dọn nhà đón Tết

Dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ trước Tết không chỉ giúp không gian trở nên gọn gàng mà còn mang ý nghĩa xua đuổi những điều không may mắn, đón chào năm mới. Cần lau chùi mọi ngóc ngách, dọn bớt đồ đạc không cần thiết, tạo không gian thông thoáng.

Mua sắm Tết

Tết là dịp để chuẩn bị các món quà, đồ ăn và vật dụng cần thiết. Các món quà biếu, bao lì xì, hoa tươi, và các món ăn đặc trưng như bánh chưng, bánh tét, mứt, trà, rượu… sẽ được mua sắm đầy đủ để chuẩn bị đón tiếp khách và gia đình.

Các món ăn truyền thống ngày Tết

Các món ăn truyền thống ngày Tết thường bao gồm bánh chưng (bánh tét), thịt đông, giò chả, dưa hành, mứt và các loại trái cây. Những món ăn này không chỉ ngon mà còn mang nhiều ý nghĩa phong thủy, tượng trưng cho sự đoàn viên, ấm no và may mắn trong năm mới.

Tết Nguyên đán 2025 là ngày nào?

Tết Nguyên Đán 2025 sẽ rơi vào ngày 29 tháng 1 năm 2025 (theo dương lịch). Đây là ngày đầu tiên của năm 2025 theo lịch âm, mở đầu cho năm Ất Tỵ.

Bài viết trên chúng tôi đã giải đáp cho bạn tất tần tật Tết Nguyên Đán là gì. Tết Nguyên đán không chỉ là một ngày lễ mà còn là dịp để mỗi người Việt hướng về cội nguồn, gia đình và những giá trị truyền thống. Hãy cùng nhau chuẩn bị một cái Tết trọn vẹn, ấm áp và đầy ý nghĩa để khởi đầu một năm mới đầy may mắn và thịnh vượng.