Ít ai biết rằng, đằng sau những mâm cỗ truyền thống của người Việt đặc biệt là vùng Nam Bộ, bộ tam sên không chỉ là một mâm lễ vật mà còn được xem như nghi thức tâm linh sâu sắc. Vậy, bộ tam sên là gì? Tại sao nó lại trở thành một phần không thể thiếu trong các dịp lễ cúng bái. Hãy cùng khám phá những điều thú vị về bộ lễ vật đặc biệt này nhé.

Bộ tam sên là gì?

Bộ tam sên hay còn được biết đến với tên Bộ tam sinh là sự kết hợp hài hòa của ba yếu tố Thổ – Thủy – Thiên, không chỉ là lễ vật mà còn là biểu tượng cho sự sinh sôi nảy nở và sự cân bằng trong cuộc sống, đây còn được xem là một nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt Nam nhất là ở miền Nam.
Ba món lễ vật này không chỉ đại diện cho đất, nước, trời mà còn thể hiện sự hài hòa giữa các yếu tố tự nhiên. Thịt heo tượng trưng cho sự sung túc trên mặt đất, tôm hoặc cua biểu trưng cho sự sống dưới nước, còn trứng luộc đại diện cho sự khởi đầu và sinh sôi. Việc dâng cúng bộ tam sên thể hiện lòng thành kính sâu sắc của gia chủ, cầu mong các vị thần linh phù hộ cho gia đình bình an, tài lộc dồi dào, công việc thuận lợi và vạn sự như ý.

Một bộ tam sên cúng thần tài sẽ thường được dùng trong các dịp sau đây:

• Cúng Thần Tài, Thổ Địa: Đây là lễ cúng quan trọng diễn ra vào ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch. Gia chủ dâng lên bộ tam sên để mong nhận được phước lành, một năm mới thịnh vượng.
• Cúng động thổ: Trong dịp lễ động thổ, bộ tam sên được chuẩn bị với ý nghĩa cầu nguyện cho việc xây dựng thuận lợi, an toàn và mang lại may mắn cho gia chủ.
• Cúng khai trương: Vào lễ khai trương, đây chính là biểu trưng cho mong ước công việc kinh doanh suôn sẻ, thu hút tài lộc và đạt được nhiều thành công.
• Cúng thôi nôi, đầy tháng: Bộ tam sên thường xuất hiện trong lễ thôi nôi và đầy tháng, thể hiện một lời cầu chúc cho em bé khỏe mạnh, bình an và phát triển tốt.
• Cúng giải hạn: Bộ tam sên được dâng lên trong lễ giải hạn với ý niệm xua tan vận rủi, tai ương, và mang lại may mắn cho gia đình.
• Các lễ cúng khác: Ngoài ra, bộ tam sên còn được sử dụng trong các dịp quan trọng như cúng rằm tháng Giêng, rằm tháng 7, Tết Nguyên Đán,…

Từ những ngày đầu năm mới với lễ cúng Thần Tài, đến các lễ như động thổ, khai trương hay những dịp lễ gia đình như thôi nôi, đầy tháng, bộ tam sên luôn hiện diện như một lời cầu nguyện thành kính. Đặc biệt tam sên cúng thần tài lại càng được xem trọng, như một lời cảm tạ và cầu xin tài lộc.

Chuẩn bị bộ tam sên cúng ngày vía Thần Tài chuẩn nhất

Ngày thường, chúng ta thường cúng thức ăn chay, hoa quả tươi và bánh kẹo. Tuy nhiên, vào ngày vía Thần Tài, các bạn nên chuẩn bị các món mặn để dâng lên. Theo nhiều câu chuyện dân gian, Thần Tài rất yêu thích các món như trứng, tôm, cua biển và thịt quay. Vì vậy, tam sên đã trở thành lễ vật không thể thiếu trên mâm cúng Thần Tài.

Chuẩn bị mâm cúng

• Thịt heo (Thổ): Lựa chọn miếng thịt ba chỉ, có thể chế biến bằng cách luộc hoặc quay. Thịt heo tượng trưng cho các loài sống trên cạn và sinh ra từ bào thai

• Tôm hoặc cua (Thủy): Chuẩn bị ba con tôm hoặc một con cua đã luộc chín. Chúng đại diện cho những loài sống trong nước và được sinh ra ở môi trường ẩm ướt.
• Trứng (Thiên): Dùng một hoặc ba quả trứng gà hoặc trứng vịt đã luộc. Trứng mang ý nghĩa tượng trưng cho sự sinh sản, phát triển và sự sống sinh ra từ trứng.

Ngoài bộ tam sên cúng thần tài, mâm cúng thường đi kèm với các lễ vật sau:

• Hoa tươi: Nên chọn hoa cúc hoặc hoa đồng tiền tươi.
• Mâm ngũ quả: Gồm năm loại trái cây tươi ngon, đầy đặn.
• Nhang, đèn cầy: Chuẩn bị năm cây nhang và hai cây đèn.
• Gạo, muối: Mỗi loại một đĩa nhỏ vừa đủ.
• Rượu, nước: Bao gồm năm chén rượu hoặc rượu nếp trắng cùng với nước lọc.
• Giấy tiền vàng bạc: Sắp xếp đủ loại để hóa vàng sau khi cúng.
• Bánh kẹo, trầu cau, xôi chè: Thêm vào tùy theo điều kiện gia đình và tập quán địa phương.
  
  Ngoài ra, một số nơi còn có cúng cá lóc nướng để vía Thần tài.
  Văn khấn ngày vía Thần Tài
  

Gợi ý bài khấn ngày vía Thần Tài

Dưới đây là gợi ý bài văn khấn Thần Tài cho bạn tham khảo:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con xin kính lạy mười phương Chư Phật, chư vị thần linh, và Hoàng Thiên Hậu Thổ.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Con kính lạy Thần Tài vị tiền.
Con kính lạy Thổ Địa và các vị thần cai quản vùng đất này.
Tín chủ chúng con là: [Họ tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Hôm nay, ngày [tháng, năm âm lịch], tín chủ thành tâm chuẩn bị hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng lên trước án, kính mời ngài Thần Tài vị tiền.
Cúi xin Thần Tài ban phước cho tín chủ, giáng lâm chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì gia đình chúng con được an lành, vạn sự thuận lợi, gia đạo thịnh vượng, tài lộc dồi dào, mọi mong cầu đều được toại nguyện.
Chúng con thành tâm kính lễ, mong được Thần linh phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Những thắc mắc liên quan đến bộ tam sên

Cúng tam sên có ăn được không?

Sau khi hoàn thành lễ cúng, gia chủ hoàn toàn có thể ăn các lễ vật trong mâm cúng tam sên, hành động này còn được gọi là “thụ lộc”. Điều này thể hiện lòng thành kính và nguyện vọng nhận được sự ban phước từ các vị thần linh.

Cúng tam sên cúng trứng gà hay trứng vịt?

Về vấn đề này, theo các chuyên gia phong thủy và văn hóa thì không có quy định cụ thể nào. Tuy nhiên, một số người tin rằng trứng vịt mang ý nghĩa đặc biệt hơn trứng gà bởi vịt là loài có thể sinh sống trong cả ba môi trường: đất, nước và trên trời. Vì vậy, trứng vịt thường được xem là biểu tượng của sự sinh sôi nảy nở và toàn diện hơn.

Cúng tam sên gồm mấy quả trứng?

Ngoài câu hỏi tam sên là gì thì số lượng trứng trong lễ cúng tam sên rất được quan tâm, mọi người thường cúng một hoặc ba quả. Thông thường sẽ chọn 3 quả vì mang ý nghĩa tượng trưng cho sự viên mãn và phát triển, nhưng việc chọn một quả trứng cũng hoàn toàn hợp lý và thể hiện lòng thành kính của gia chủ.

Trứng cúng tam sên có nên bóc vỏ không?

Bóc vỏ trứng trong lễ cúng tam sên tùy thuộc vào phong tục mỗi gia đình. Một số người bóc vỏ để thể hiện tôn kính, trong khi đó người khác để nguyên vỏ để giữ sự tự nhiên của lễ vật. Gia chủ có thể lựa chọn cách thức phù hợp với truyền thống của mình.
Như vậy, bài viết trên đã giải đáp thắc mắc cho các bạn độc giả cũng như giải nghĩa được tam sên là gì? Và từ đó cung cấp thêm cho bạn đọc những thông tin hữu ích liên quan đến các lễ vật không thể thiếu trong dịp cúng lễ và cách chuẩn bị sao cho mâm cúng được trọn vẹn nhất để thể hiện lòng thành với bề trên, cầu mong gia đạo suôn sẻ, mọi việc hanh thông.