Tết Nguyên Đán không chỉ là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mà còn là dịp để mọi người gửi gắm những hy vọng về một năm đầy may mắn, thịnh vượng. Trong văn hóa người Việt, việc kiêng kỵ trong những ngày đầu năm đóng vai trò quan trọng, vừa mang tính tâm linh, vừa ảnh hưởng đến tâm lý con người. Vậy đầu năm kiêng gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các điều nên kiêng để đón Tết an lành và ý nghĩa.

Tại sao người Việt quan tâm đến việc kiêng kỵ đầu năm?

Kiêng kỵ trong ngày đầu năm là một phần quan trọng trong văn hóa Tết của người Việt. Những điều này xuất phát từ quan niệm “đầu xuôi, đuôi lọt”, mọi việc diễn ra vào ngày đầu năm sẽ ảnh hưởng đến cả năm. Kiêng kỵ giúp tránh điềm xui và mang lại sự an tâm, giúp gia đình khởi đầu năm mới một cách suôn sẻ.

Về mặt tâm linh, những điều kiêng kỵ tượng trưng cho sự cân bằng âm dương, giữ gìn hòa khí gia đình và tránh điều không may. Đồng thời, tâm lý “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” cũng tạo niềm tin tích cực, giúp mọi người cảm thấy yên lòng hơn trong cuộc sống.

Những điều kiêng kỵ đầu năm

Trong văn hóa người Việt, dịp đầu năm mới không chỉ là thời điểm sum họp gia đình, chào đón Tết mà còn mang ý nghĩa khởi đầu cho một năm may mắn và thuận lợi. Vì vậy, có rất nhiều điều kiêng kỵ được truyền tai nhằm tránh những điều xui xẻo. Vậy đầu năm kiêng gì? Dưới đây là những điều cần lưu ý:

Kiêng kỵ lời nói

Tránh nói lời xui xẻo, tiêu cực

Trong quan niệm truyền thống, những lời nói như “hết tiền”, “đổ vỡ”, “đau ốm”, “mất mát” hay bất kỳ từ ngữ nào mang nghĩa không may mắn đều bị kiêng kỵ trong ngày đầu năm. Người ta tin rằng những lời này có thể vô tình mang đến vận xui hoặc tạo năng lượng tiêu cực, ảnh hưởng đến cả năm. Thay vào đó, hãy sử dụng những từ ngữ tích cực, mang ý nghĩa tốt đẹp để chào đón một năm mới an lành và hạnh phúc.

Không gây gổ, tranh cãi

Ngày đầu năm mới, gia đình quây quần bên nhau là dịp để kết nối và sẻ chia. Vì vậy, việc tranh cãi, lớn tiếng hoặc sử dụng lời lẽ gay gắt có thể làm mất đi hòa khí và khiến không khí Tết trở nên căng thẳng. Theo quan niệm dân gian, nếu gia đình bất hòa vào đầu năm thì cả năm sẽ khó giữ được sự yên ấm, thuận hòa. Do đó, mọi người nên giữ lời nói nhẹ nhàng, tránh xúc phạm hoặc làm tổn thương người khác. Hãy tập trung vào những câu chuyện tích cực, truyền cảm hứng để tạo bầu không khí vui tươi, tràn đầy năng lượng cho ngày đầu năm.

Kiêng kỵ trong hành động

Đầu năm kiêng gì trong hành động? Đầu năm mới là thời điểm quan trọng, mọi hành động đều được cho là mang ý nghĩa quyết định vận may, tài lộc và hạnh phúc cả năm. Vì vậy, người Việt thường rất cẩn thận và tránh những hành động dưới đây:

Không quét nhà, đổ rác

Quét nhà hoặc đổ rác vào ngày đầu năm được quan niệm là “quét đi tài lộc”. Người ta tin rằng hành động này sẽ làm thất thoát vận may, tiền bạc và phúc khí của gia đình. Thay vào đó, việc dọn dẹp nhà cửa thường được hoàn tất trước đêm giao thừa để đón năm mới sạch sẽ, tràn đầy năng lượng tích cực.

Kiêng cho lửa, nước đầu năm

Đầu năm kiêng những gì? Đó là kiêng lửa và nước. Lửa tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng, còn nước biểu trưng cho tài lộc, dòng chảy liên tục trong năm. Vì vậy, cho lửa hoặc nước vào ngày mùng 1 được xem là cho đi vận may, sự thịnh vượng của gia đình.

Tránh làm vỡ đồ đạc

Việc làm vỡ gương, bát đĩa hay các đồ vật khác bị coi là điềm xui xẻo, tượng trưng cho sự đổ vỡ trong các mối quan hệ, tài chính hoặc công việc trong năm mới. Do đó, trong ngày Tết, mọi người thường cẩn thận khi sử dụng đồ vật dễ vỡ.

Kiêng vay mượn hoặc đòi nợ

Người Việt quan niệm rằng việc vay mượn hoặc đòi nợ trong ngày đầu năm sẽ mang lại khó khăn tài chính suốt cả năm. Để tránh điều này, các khoản nợ thường được thanh toán hoặc giải quyết trước Tết.

Người đang có tang không đi xông đất

Theo phong tục, người đang có tang không nên xông đất vì được cho là mang theo năng lượng tiêu cực, ảnh hưởng đến vận khí của gia đình trong năm mới.

Kiêng mặc đồ đen hoặc trắng

Đen và trắng thường là màu sắc gắn liền với tang lễ, vì vậy mặc những màu này trong dịp đầu năm được coi là không may mắn. Người ta khuyến khích mặc trang phục có màu sắc tươi sáng, như đỏ, vàng, xanh, để tượng trưng cho sự thịnh vượng và may mắn.

Không sát sanh

Việc sát sanh đầu năm, chẳng hạn như giết gà, cá, hay các loài động vật khác, bị coi là mang lại điềm xấu và tạo nên sự bất an trong tâm lý. Nhiều gia đình thay thế việc này bằng việc ăn chay trong những ngày đầu năm để cầu bình an và thiện lành.

Kiêng mua đồ xui xẻo

Các đồ vật như dao, kéo, hay những món có ý nghĩa không tốt thường bị tránh mua trong ngày đầu năm. Người ta tin rằng những vật sắc nhọn hoặc có ý nghĩa không tốt sẽ mang lại điều không may.

Kiêng kỵ trong ăn uống

Trong dịp đầu năm, người Việt quan niệm rằng những món ăn được lựa chọn có thể ảnh hưởng đến may mắn, tài lộc và sức khỏe cả năm. Vì vậy, một số món ăn được xem là không nên xuất hiện trong mâm cơm đầu năm:

Mực

Mực thường nằm trong danh sách những thực phẩm cần tránh trong ngày đầu năm. Lý do bắt nguồn từ quan niệm “đen như mực”, vì vậy, việc ăn hoặc tặng mực vào dịp đầu năm được cho là không may mắn.

Thịt vịt

Thịt vịt cũng là món ăn không nên dùng trong những ngày đầu năm mới, vì dân gian quan niệm rằng ăn thịt vịt có thể mang đến sự đen đủi và “tan đàn xẻ nghé”. Thay vào đó, thịt gà thường được ưa chuộng với ý nghĩa may mắn và cát tường.

Tôm

Tôm là món ăn bị nhiều người tránh trong dịp đầu năm vì đặc điểm bơi giật lùi, tượng trưng cho sự trì trệ và không tiến triển trong công việc. Ngoài ra, việc tôm chứa phân ở đầu được cho là khiến người ăn bị “u mê”, không sáng suốt.

Trứng vịt lộn

Mặc dù trứng vịt lộn là món ăn bổ dưỡng, người miền Bắc và miền Trung thường kiêng món này trong những ngày đầu năm. Theo quan niệm dân gian, ăn trứng vịt lộn có thể khiến may mắn bị đảo ngược và mang lại sự xui xẻo.

Thịt chó

Không chỉ trong ngày thường mà cả dịp đầu năm, nhiều người Việt cũng kiêng ăn thịt chó. Họ tin rằng, việc ăn thịt chó trong những ngày này có thể mang đến vận xui, vì vậy món ăn này được tránh tuyệt đối vào dịp Tết.

Chuối

Trong khi người miền Bắc xem chuối là phần không thể thiếu trên mâm ngũ quả, người miền Nam lại tránh ăn chuối đầu năm. Theo cách nói lái, chữ “chuối” thành “chúi”, mang ý nghĩa khó ngẩng đầu, ảnh hưởng đến sự thăng tiến trong công việc.

Mắm tôm và tỏi

Người miền Bắc đặc biệt kiêng ăn mắm tôm trong ngày đầu tháng hoặc đầu năm vì sợ gặp điều không may. Khi đi lễ đền, chùa, người ta cũng tránh mắm tôm và tỏi vì cho rằng những mùi này có thể xúc phạm thần linh và mang lại sự ô uế.

Những điều nên làm để đón Tết an lành

Ngoài việc tìm hiểu đầu năm kiêng gì, để có một năm mới thật sự an lành và hạnh phúc, bạn cũng cần thực hiện những điều sau:

Dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ

Việc dọn dẹp trước Tết không chỉ mang lại không gian sống gọn gàng, tươi mới mà còn giúp gia đình sẵn sàng đón nhận những nguồn năng lượng tích cực trong năm mới.

Chuẩn bị mâm cơm ngày Tết

Mâm cơm cúng gia tiên ngày Tết nên có các món ăn mang ý nghĩa may mắn, như bánh chưng, dưa hành, giò chả… Đây không chỉ là cách tưởng nhớ tổ tiên mà còn thể hiện mong ước về sự đủ đầy, sung túc.

Thắp hương, cầu bình an

Thắp hương vào những ngày đầu năm tạo không khí trang nghiêm, ấm cúng, thể hiện lòng thành kính đối với ông bà tổ tiên và cầu mong một năm bình an, may mắn.

Chúc Tết người thân, bạn bè

Lời chúc đầu năm là cách tuyệt vời để kết nối tình cảm gia đình, bạn bè và mang lại niềm vui cho mọi người.

Bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu đầu năm kiêng gì để gặp nhiều may mắn. Tết là thời điểm thiêng liêng để mỗi gia đình khởi đầu một năm mới đầy may mắn, bình an. Việc kiêng kỵ đầu năm, dù dựa trên quan niệm dân gian, vẫn mang ý nghĩa giữ gìn phong tục và tạo sự yên tâm cho mọi người. Bên cạnh đó, đừng quên thực hiện những điều tốt đẹp để Tết thêm phần trọn vẹn, ý nghĩa. Chúc bạn và gia đình một năm mới an khang, thịnh vượng!