Hoa mai là biểu tượng đặc trưng của mùa xuân tại miền Nam Việt Nam, mang ý nghĩa thịnh vượng và may mắn. Để hoa mai nở đúng dịp Tết, việc chăm sóc đúng kỹ thuật là vô cùng quan trọng. Vậy làm sao để hoa mai nở đúng dịp Tết? Dưới đây là những cách giúp bạn kiểm soát thời gian nở của hoa mai một cách hiệu quả.
Tuốt lá đúng cách
Cây mai giống như nhiều loại cây khác, sẽ trổ hoa sau khi toàn bộ lá già được loại bỏ. Trong tự nhiên, mai thường rụng lá vào cuối đông, khi mùa xuân vừa chớm. Sau khi lá rụng, mầm hoa bắt đầu bung lớp vỏ trấu, và chỉ khoảng 6-7 ngày sau, nụ hoa sẽ nở rộ.
Để mai có thể nở hoa đúng vào dịp Tết, biện pháp tuốt lá được áp dụng đều đặn mỗi năm, thường rơi vào khoảng giữa tháng Chạp âm lịch. Tuy nhiên, việc xác định thời điểm tuốt lá sao cho vỏ trấu bung đúng ngày 23 tháng Chạp là điều cần tính toán kỹ lưỡng.
Các yếu tố xác định thời điểm tuốt lá:
- Dựa vào hình dáng mầm hoa:
- Mầm hoa, hay còn gọi là “nút”, hình thành từ nách lá vào tháng 5-6 và phát triển dần đến tháng 12 âm lịch.
- Nếu mầm hoa đã đạt kích thước đầy đủ, có hình dạng như quả trứng với 2-3 lớp vỏ trấu, bạn nên tuốt lá trước Tết khoảng 13-14 ngày.
- Với mầm hoa còn nhỏ, dạng thon dài và có 3-4 lớp vỏ trấu, cần tuốt lá sớm hơn, trước ngày 15 tháng Chạp, để mầm có thêm thời gian phát triển.
- Dựa vào thời tiết:
- Trong điều kiện thời tiết nắng ấm, nhiệt độ cao, quá trình ra hoa sẽ diễn ra nhanh hơn.
- Ngược lại, thời tiết lạnh làm chậm quá trình nở hoa.
- Dựa vào đặc điểm sinh trưởng của cây:
- Những cây mai khỏe mạnh, có nhiều cành lá xanh tốt thường chậm nở hoa, cần tuốt lá sớm hơn.
- Mỗi giống mai cũng có thời gian nở hoa khác nhau. Ví dụ, mai cam và mai 100 cánh thường nở sớm hơn mai giảo 2-3 ngày, trong khi mai huỳnh tỷ cũng có xu hướng nở sớm hơn mai giảo. Ngược lại, mai trắng lại nở muộn hơn mai giảo khoảng 1-2 ngày.
Nhiệt độ và đất trồng cây
Làm sao để hoa mai nở đúng dịp Tết? Câu trả lời là lưu ý nhiệt độ và đất trồng cây. Khi trồng bất kỳ loại cây nào, hai yếu tố quan trọng cần quan tâm hàng đầu là nhiệt độ và chất lượng đất trồng. Việc chăm sóc mai vàng để hoa nở đúng dịp Tết cũng không ngoại lệ, bởi đây là những yếu tố then chốt quyết định sự phát triển và ra hoa của cây.
Về nhiệt độ: Cây mai cần được đặt ở nơi có nhiệt độ thích hợp để kích thích sự phát triển và đảm bảo hoa nở đúng thời điểm. Nhiệt độ lý tưởng cho cây mai dao động trong khoảng 25-30 độ C. Vì vậy, bạn cần chú ý tránh để cây chịu nhiệt độ quá cao, dễ làm hoa nở sớm, hoặc quá thấp, có thể khiến hoa nở muộn.
Về đất trồng: Đất trồng mai cần được chọn từ những khu vực đất thấp, tơi xốp, giàu chất dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt. Hãy đảm bảo đất không bị ngập úng bằng cách tạo rãnh thoát nước phù hợp.
Vệ sinh cây
Để cây mai phát triển khỏe mạnh, sau khi tỉa cành, bạn nên tiến hành vệ sinh cây. Một cách đơn giản là dùng vòi nước phun đều lên cây để loại bỏ các mảng nấm mốc bám quanh thân và cành. Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp thủ công, dùng bàn chải mềm chà nhẹ lên các khu vực có nấm mốc để loại bỏ chúng.
Cách xử lý để mai ra hoa sớm
Từ tháng 10 âm lịch, cần tập trung chăm sóc cây mai khỏe mạnh để chuẩn bị cho quá trình tạo nụ. Việc tạo nụ dày đặc không đơn giản, ngay cả với những người có kinh nghiệm. Nhiều người chơi mai thiếu kỹ năng thường gặp tình trạng cây phát triển tốt nhưng không ra nụ như mong muốn. Nếu lá mai đã già nhưng nụ còn nhỏ, cần tuốt lá sớm từ ngày 10-12 tháng Chạp. Sau khi tuốt lá, ngưng tưới nước một ngày để cây khô nhựa, rồi tưới thúc phân NPK (10-55-10) pha 10g/8 lít nước, lặp lại mỗi 5 ngày. Khi nụ bung vỏ trấu vào khoảng 23 tháng Chạp, chuyển sang dùng phân NPK (6-30-30) để hoa nở đẹp và lâu tàn.
Nếu tuốt lá trễ hoặc nụ chưa bung đúng thời điểm, có thể áp dụng:
- Phun nước vào nụ hoa khi trời nắng.
- Tưới nước ấm hoặc đặt nước đá gần gốc nếu trời lạnh.
- Ngắt đọt non, rửa nụ hoa buổi sáng.
- Dùng đèn cao áp thắp vào tối để kích thích nở sớm 2-3 ngày.
Các chế phẩm như Monitor, Miracle-gro hoặc Aron (10-20ml/bình 8 lít nước) có thể phun sau tuốt lá 2-3 ngày để thúc hoa nở ngay, đảm bảo cây khoe sắc đúng dịp Tết.
Cách xử lý để mai ra hoa muộn
Với các cây mai ghép nhiều giống, cần tuốt lá theo từng giống: loại nở muộn tuốt lá trước, loại nở sớm tuốt lá sau. Đặc biệt, trong năm nhuận, thời gian lặt lá cần lùi lại để tránh hoa nở sớm. Năm nhuận cũng yêu cầu người trồng chăm sóc kỹ hơn vì phải xử lý để hoa nở muộn thêm một tháng.
Nếu đến ngày 30 Tết mà mai vẫn chưa nở, ông Tiêu Hùng Minh (còn gọi là Ba Tiền), phó ban đại diện Làng nghề mai vàng Phước Định (Long Hồ, Vĩnh Long), gợi ý một phương pháp đơn giản:
Khoảng 8 giờ sáng ngày 30 Tết, phun nước lạnh lên toàn bộ tán cây mai.
Đến trưa, khi trời nắng gắt, dùng nước ấm (pha theo tỷ lệ 2 phần nước sôi và 1 phần nước lạnh, đạt nhiệt độ 70-80 độ C) phun đều lên tán cây.
Theo kinh nghiệm của ông Minh, cách làm này có thể giúp cải thiện tình trạng mai nở muộn với tỷ lệ thành công trên 50%.
Cách xử lý hoa mai nở trước Tết
Nếu lá mai bắt đầu ngả vàng và sắp rụng, trong khi các nụ đã lớn, hoa mai có thể nở sớm trước Tết. Vậy làm sao để hoa mai nở đúng dịp Tết? Trong trường hợp này, bạn nên trì hoãn việc lặt lá đến khoảng ngày 20 tháng Chạp.
Đồng thời, hãy ngừng tưới nước trong 1 – 2 ngày để cây giảm lượng nhựa, sau đó bổ sung phân bón chứa hàm lượng đạm cao như urea, 30-10-10, hoặc 30-15-10. Việc này giúp làm chậm quá trình nở hoa, với chu kỳ tưới phân khoảng 5 ngày một lần.
Bạn cũng có thể sử dụng vải đen phủ lên cây để kiểm soát ánh sáng. Nếu cây có quá nhiều lá non, hãy tỉa bớt để tập trung dinh dưỡng cho nụ.
Trường hợp cây mai đã bắt đầu bung vỏ trấu trước ngày 23 tháng Chạp, hãy đặt cây ở nơi râm mát, giảm nhiệt độ, tránh ánh sáng ban đêm. Bạn có thể đặt nước đá gần gốc, tưới đủ nước nhưng lưu ý không làm úng rễ để kiểm soát thời điểm hoa nở.
Bài viết trên chúng tôi đã giúp bạn giải đáp thắc mắc làm sao để hoa mai nở đúng dịp Tết. Để hoa mai nở đúng dịp Tết không khó nếu bạn tuân thủ các bước chăm sóc và xử lý đúng cách. Hy vọng với những gợi ý trên, bạn sẽ có được những chậu mai rực rỡ, góp phần làm cho không khí xuân thêm trọn vẹn và ý nghĩa.
